Op herhaling: Is een kroket een beetje vegetarisch?

De dilemma’s van een onderzoeker

Enige tijd geleden schreef onderzoeker Sander een blog over de vraag of een kroket een beetje vegetarisch is. Hij deed dat  naar aanleiding van een verandering in de berekening van de dierenwelzijnsscore die Questionmark op dat moment doorvoerde. Door deze aanpassing werd de dierenwelzijnsscore realistischer voor het vleesdeel.

Bekeek je de beoordeling van deze kroket op milieu en mensenrechten, dan kwam de kroket nog steeds een stuk duurzamer uit de bus dan een runderlapje. Maar is een kroket dan ook echt duurzamer? De kroket wordt vooral beter beoordeeld omdat hij veel water en tarwe bevat. Ingrediënten met een lage milieu- en mensenrechten impact. Maar duurzaam? Niet echt… In onze database van beoordeelde producten (meer dan veertigduizend!) kwamen we meer van dit soort voorbeelden tegen: een ‘chocofantasie’ reep met 10% ongecertificeerde cacao erin die een 7 scoort, terwijl een extra pure chocolade reep met Fairtrade keurmerk een 4 scoort. Is de fabrikant van die chocofantasie dan veel duurzamer bezig? Nee, natuurlijk niet. Maar waarom scoort dit product dan toch zo goed? Omdat cacao meer risico’s kent dan suiker, het hoofdingredient van chocofantasie. Met als resultaat: hoe meer suiker, des te beter de duurzaamheidsscore.

Het signaal dat de score afgeeft aan producenten, is belangrijk voor Questionmark. Dat kon dus beter, zoals je ziet in het voorbeeld. Daarom is er de afgelopen tijd hard gewerkt aan een betere manier om producten te beoordelen. Voorheen telde een ingrediënt dat véél in een product zit véél mee in de eindscore. Hierdoor kreeg je een goede score als je goedkope ingrediënten met weinig impact toevoegt aan je product, denk aan water, suiker en tarwe. De cacaoproducten met de minste cacao, de vissalades met de minste vis, de fruitdranken met het minste fruit scoorden het beste.

Dat hebben we nu veranderd. In plaats van: wat-er-het-meeste-in-zit-telt-het-meeste-mee rekenen we nu met: de ingrediënten met het hoogste risico tellen het zwaarste mee. Cacao en soja zijn bijvoorbeeld typen ingrediënten met een hoog risico op misstanden (schending mensenrechten, boskap) en de score op deze ingrediënten telt dan ook zwaar mee in de eindbeoordeling van het product. Op die manier worden bedrijven beloond als ze de meest risicovolle ingrediënten aanpakken, bijvoorbeeld door biologisch telen, een eerlijke prijs betalen voor de cacao of de soja niet meer uit Zuid-Amerika halen, maar uit duurzamere origines. Tot zover de theorie. De praktijk? Maar liefst 25.000 andere scores én de kroket met het meest duurzame vlees scoort nu beter dan die met het minste vlees. En dat is het signaal dat wij, als Questionmark, af willen geven naar producenten van voedsel!

Eet smakelijk!